MENU

Ο «μικρός» πυρηνικός πόλεμος αλλά και οι αλυσιδωτές επιπτώσεις

Η απειλή του προέδρου Τραμπ να χτυπήσει τη Βόρεια Κορέα με «φωτιά και οργή όπως ο κόσμος δεν έχει δει ποτέ», να εξαπολύσει δηλαδή τα πιο ισχυρά όπλα μαζικής καταστροφής στην κορεατική χερσόνησο, δείχνει να αποκτά κάποιες πιθανότητες υλοποίησης. Σύμφωνα με πολλούς αμυντικούς αναλυτές, ο κίνδυνος πυρηνικής αντιπαράθεσης και σε άλλα σημεία του πλανήτη έχει επίσης αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.
Του Δημήτρη Σκουτέρη
Όλα αυτά, παρά το γεγονός ότι 122 χώρες ψήφισαν τον Ιούνιο στον ΟΗΕ υπέρ της Συνθήκης για την απαγόρευση των πυρηνικών όπλων. Η «συνθήκη απαγόρευσης» καθιστά τη χρήση των πυρηνικών όπλων παράνομη για όσες χώρες την έχουν επικυρώσει.
Είναι πολλοί που βλέπουν την υπογραφή αυτής της συνθήκης, ως ευκαιρία να ξεκινήσουν μια νέα προσπάθεια για τον πολυμερή αφοπλισμό. Οι υποστηρικτές της Συνθήκης υποστηρίζουν ότι ακόμη και ένας περιορισμένος περιφερειακός πυρηνικός πόλεμος θα προκαλέσει μια καταστροφική κρίση παγκόσμιας εμβέλειας.
Η ιδιότυπη «υπεράσπιση» των πυρηνικών
Άλλοι, όμως, αναλυτές εκτιμούν ότι η εμφανιζόμενη ως πραγματικότητα δεν είναι τόσο σοβαρή, όσο συχνά απεικονίζεται. Ισχυρίζονται για παράδειγμα ότι η καταστροφική δύναμη των πυρηνικών όπλων παρουσιάζεται υπερβολικά μεγιστοποιημένη.
Χρησιμοποιούν ως παράδειγμα το σενάριο ρίψης μιας θερμοπυρηνικής κεφαλής 9 μεγατόνων στην Πολιτεία του Αρκάνσας. Υπολογίζουν ότι θα καταστρέψει μόνο το 0,2% της επιφάνειας της πολιτείας. Εκτιμούν, επίσης, ότι πάνω από 2.000 πυρηνικές εκρήξεις έχουν ήδη γίνει στον πλανήτη, χωρίς ουσιαστικές συνέπειες στον ανθρώπινο πολιτισμό.
Αυτή η ιδιότυπη «υπεράσπιση» των πυρηνικών όπλων βρίσκεται σε αντίθεση με την πιο δραματική και πραγματική προσέγγιση των συνεπειών της χρήσης πυρηνικών για την ανθρωπότητα.
Συνέπειες και στο περιβάλλον
Η μεγαλύτερη ανησυχία απορρέει από σχετικά νέα έρευνα, η οποία έχει υπολογίσει τις έμμεσες επιπτώσεις των πυρηνικών εκρήξεων στο περιβάλλον και το κλίμα. Το πιο μελετημένο σενάριο είναι ένας περιορισμένος περιφερειακός πυρηνικός πόλεμος μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν (πυρηνικές δυνάμεις και οι δύο), όπου θα είχαμε συνέπειες 100 φορές περισσότερες από την έκρηξη στη Χιροσίμα.
Πολλοί αναλυτές υποδεικνύουν ότι αυτό είναι ένα εύλογο σενάριο σε περίπτωση πολέμου μεταξύ των δύο κρατών, των οποίων το συνδυασμένο οπλοστάσιο διαθέτει περισσότερες από 220 πυρηνικές κεφαλές.
Στην περίπτωση αυτή, περίπου 20 εκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να πεθάνουν μέσα σε μια εβδομάδα από τις άμεσες επιπτώσεις των εκρήξεων, των πυρκαγιών και της τοπικής ακτινοβολίας. Αυτό από μόνο του είναι καταστροφικό, δεδομένου ότι θα σημειώνονταν περισσότεροι θάνατοι από όσους είχαμε κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ωστόσο, οι πυρηνικές εκρήξεις είναι επίσης εξαιρετικά πιθανό να προκαλέσουν πυρκαγιές σε μια μεγάλη έκταση, οι οποίες θα παράξουν και θα στείλουν μεγάλες ποσότητες αιθάλης και συντριμμιών στη στρατόσφαιρα.
Στο σενάριο Ινδίας-Πακιστάν, μέχρι και 6,5 εκατομμύρια τόνοι αιθάλης θα μπορούσαν να ανέλθουν στην ανώτερη ατμόσφαιρα, εμποδίζοντας την ακτινοβολία του ήλιου και προκαλώντας σημαντική πτώση της μέσης θερμοκρασίας στην επιφάνεια της γης.
Επίσης, θα προκαλούσαν και σημαντική μείωση των βροχοπτώσεων ανά τον κόσμο, με επιπτώσεις που θα μπορούσαν να διαρκέσουν περισσότερο από μια δεκαετία.