MENU

Εξερεύνηση του ουρανού τον Απρίλιο.Τι είναι το Μπλε Φεγγάρι και πότε είναι το επόμενο?


Εξερευνήστε τον έναστρο ουρανό του Απριλίου! Υπάρχει μια σειρά από ενδιαφέροντα ουράνια
αξιοθέατα για να απολαύσετε με την βοήθεια κυαλιών ή τηλεσκοπίου.

Διεθνής Εβδομάδα Σκοτεινού Ουρανού – Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας της νέας σελήνης από 4 έως 11 Απριλίου γιορτάζουμε τον Διεθνή Σκοτεινό Ουρανό, κρατώντας τα εξωτερικά φώτα απενεργοποιημένα μετά τη δύση του ηλίου για τη μείωση της φωτορύπανσης. Η εβδομάδα αυτή είναι μια ευπρόσδεκτη ευκαιρία να εκτιμήσουμε τον όμορφο νυχτερινό ουρανό χωρίς τις αρνητικές συνέπειες της φωτορύπανσης από τον υπαίθριο φωτισμό. Σβήστε τα φώτα και απολαύστε την θέα του έναστρου ουρανού από το κατώφλι σας!


Ο Δίας συνεχίζει να εντυπωσιάζει 

 Ο γιγαντιαίος αέριος πλανήτης Δίας θα εξακολουθεί να είναι αρκετά ψηλά στον νυχτερινό ουρανό τον Απρίλιο το μεγαλύτερο μέρος του μήνα. Με ένα μεγάλο διοπτρικό ή κατοπτρικό τηλεσκόπιο θα έχετε απολαυστικές απόψεις του Δία και των τεσσάρων φωτεινότερων φεγγαριών του: Ιώ, Ευρώπη, Γανυμήδης και Καλλιστώ. Θα υπάρξουν πέντε ευκαιρίες τον Απρίλιο για να παρατηρήσετε σκιές διπλών διελεύσεων, όταν δύο από τα φεγγάρια του Δία θα ρίχνουν την σκιά τους στην συννεφιασμένη επιφάνεια του πλανήτη, όπως φαίνεται από τη Γη.

Ο Ερμής μετά το ηλιοβασίλεμα 

Στις 18 Απριλίου ο Ερμής θα βρίσκεται στη μεγαλύτερη ανατολική επιμήκυνση του μόλις 20° από τον Ήλιο, που σημαίνει ότι θα είναι στο υψηλότερο σημείο του πάνω από τον ορίζοντα. Πάρτε μια γεύση από τον μικροσκοπικό Ερμή με ένα τηλεσκόπιο ή ένα ζευγάρι κυάλια, ακριβώς πάνω από τον δυτικό ορίζοντα αμέσως μετά το ηλιοβασίλεμα. Ψάξτε για ένα φωτεινό ‘’αστέρι’’ στον δυτικό ουρανό, το οποίο δεν θα λαμπυρίζει όσο τα υπόλοιπα αστέρια (απλανείς) που τον περιβάλλουν. Το πιθανότερο είναι ότι θα έχετε βρει τον Ερμή.  

Βροχή των Λυρίδων μετεωριτών 

 Τη νύχτα της 22 προς 23 Απριλίου νωρίς το πρωί, αναμένεται να κορυφωθεί η βροχή μετεωριτών των Λυρίδων. Σαρώστε τον ουρανό κοντά στον αστερισμό της Λύρας μετά τα μεσάνυχτα στις 22 για να έχετε την καλύτερη ευκαιρία να δείτε μετέωρα. Οι Λυρίδες είναι μία μέτρια βροχή, που παράγει περίπου 20 μετέωρα ανά ώρα κατά τη διάρκεια της αιχμής. Με την πανσέληνο της 22ας Απριλίου θα είναι λίγο δύσκολο να δούμε πολλούς μετεωρίτες, αλλά αξίζει μια δοκιμή. Δεν χρειάζεστε τηλεσκόπιο για να απολαύσετε το θέαμα. Απλά καθίστε και παρακολουθήστε τα φωτεινά μονοπάτια σκόνης κατά μήκος του ουρανού να ακτινοβολούν από τον αστερισμό της Λύρας.

Κρόνος, Άρης και Antares 

Ξεκινώντας από τις 22 Απριλίου μέχρι τις αρχές Μαίου, ο Κρόνος και ο Άρης θα εμφανίζονται σχετικά κοντά μεταξύ τους στον νυχτερινό ουρανό, λίγο βορειότερα από τον φωτεινό Αντάρη στον αστερισμό του Σκορπιού. Από τις 24-26 Απριλίου προστίθεται η Σελήνη για να δημιουργήσουν μια πανέμορφη ομάδα στον ουρανό.

Η Άνοιξη φέρνει την εποχή των Γαλαξιών 

 Ο ουρανός του Απριλίου παρέχει στους παρατηρητές άφθονες ευκαιρίες για την παρατήρηση μακρινών  γαλαξιών. Με το σμήνος γαλαξιών της Παρθένου και φωτεινούς γαλαξίες στη Μεγάλη Άρκτο (Big Dipper) και την Κόμη της Βερενίκης, τα βράδια του Απριλίου είναι πραγματικά ένα δώρο για όλους τους παρατηρητές. Παρατηρήστε μερικούς από τους αγαπημένους γαλαξίες:M101, M51και M106 κοντά στον αστερισμό της Μεγάλης Άρκτου, τους Μ86, Μ87, Μ874 και Μ104 στο σμήνος γαλαξιών της Παρθένου και μη χάσετε τους NGC 4565, M64 M99 και Μ100 στον αστερισμό της Κόμης της Βερενίκης. Ακόμη και ένα τηλεσκόπιο των 80 χιλιοστών θα σας δείξει τους γαλαξίες που αναφέραμε.

Η πρόκληση του Απριλίου στο βαθύ διάστημα : Το σμήνος γαλαξιών του Λέοντα

Θα χρειαστείτε ένα μεγάλο κατοπτρικό τηλεσκόπιο και καθαρό σκοτεινό ουρανό για να παρατηρήσετε το αντικείμενο-πρόκληση αυτού του μήνα. Το συμπαγές σμήνος γαλαξιών Hickson 44, που ονομάζεται επίσης Κουαρτέτο του Λέοντα ή σμήνος γαλαξιών NGC 3190. Αυτή η ομάδα μακρινών γαλαξιών βρίσκεται σε απόσταση μικρότερη από ότι στο μισό της διαδρομής μεταξύ των αστεριών Adhafera (Ζήτα Λέοντος) και Algieba (Γάμμα Λέοντος) κατά μήκος του δρεπανοειδούς αστερισμού στον αστερισμό του Λέοντα. Αυτή η ομάδα αμυδρών γαλαξιών είναι πολύ δύσκολο να εντοπιστεί, οπότε σας συνιστούμε να χρησιμοποιήσετε ένα μεγαλύτερο Dobsonian κατοπτρικό τηλεσκόπιο για να ανακαλύψετε πόσους γαλαξίες μπορείτε να δείτε.
         

                
 Γιατί η Σελήνη έχει φάσεις?

Στη νέα φάση της η Σελήνη είναι τόσο κοντά στον Ήλιο, ώστε καμιά πλευρά που βλέπει προς  τη γη δεν φωτίζεται. Η σελήνη βρίσκεται μεταξύ Γης και ήλιου. Στο πρώτο τέταρτο, το μισό φωτισμένο φεγγάρι είναι ψηλότερα στον ουρανό τη δύση και έπειτα δύει περίπου έξι ώρες αργότερα. Στην πανσέληνο, το φεγγάρι βρίσκεται πίσω από τη Γη σε σχέση με τον Ήλιο. Καθώς ο ήλιος δύει,  το φεγγάρι υψώνεται με την πλευρά που αντικρίζει τη Γη τελείως εκτεθειμένη στο ηλιακό φως.

Η σελήνη έχει φάσεις γιατί περιστρέφεται γύρω από τη Γη και αυτό δημιουργεί διαφορετικά φωτιζόμενα τμήματα. Η σελήνη χρειάζεται 27.3 μέρες για μια περιστροφή γύρω από τη Γη, αλλά ο κύκλος των φάσεων της σελήνης (από νέο σε νέο φεγγάρι) είναι 29.5 μέρες. Η σελήνη χρειάζεται 2.2 επιπλέον μέρες για να ‘’προφτάσει’’ τη Γη, επειδή η Γη ταξιδεύει περίπου 45 εκατομμύρια μίλια γύρω από τον Ήλιο κατά τη διάρκεια του χρόνου κατά τον οποίο η σελήνη ολοκληρώνει μια τροχιά γύρω από τη Γη.


 Πότε είναι η πανσέληνος της συγκομιδής (Harvest Moon)?

 Η πανσέληνος που λαμβάνει χώρα πιο κοντά στη φθινοπωρινή ισημερία αναφέρεται ως ‘’Πανσέληνος της συγκομιδής’’, επειδή η φωτεινή παρουσία της στον νυχτερινό ουρανό επιτρέπει στους αγρότες να δουλεύουν περισσότερο κατά τη διάρκεια της νύχτας το φθινόπωρο, αποκομίζοντας τα οφέλη της εργασίας τους από την άνοιξη και το καλοκαίρι. Επειδή η ισημερία πάντα συμβαίνει στα τέλη Σεπτεμβρίου, είναι γενικά η πανσέληνος του Σεπτεμβρίου στην οποία δίνεται αυτό το όνομα.

Στη πραγματικότητα, κάθε πανσέληνος του έτους έχει το δικό της όνομα, εκ των οποίων τα περισσότερα σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες ή την γεωργία. Τα πιο κοινά ονόματα που χρησιμοποιούνται στην Βόρεια Αμερική είναι:

Ιανουάριος – Πανσέληνος μετά τα Χριστούγεννα
Φεβρουάριος – Πανσέληνος του Χιονιού
Μάρτιος – Πανσέληνος των Χυμών των Δένδρων
Απρίλιος – Πανσέληνος του Χόρτου
Μάιος – Πανσέληνος της Φύτευσης
Ιούνιος – Πανσέληνος του Μελιού
Ιούλιος – Πανσέληνος του Κεραυνού
Αύγουστος – Πανσέληνος του Σιταριού
Σεπτέμβριος – Πανσέληνος της Συγκομιδής
Οκτώβριος – Πανσέληνος του Κυνηγού
Νοέμβριος – Πανσέληνος του Παγετού
Δεκέμβριος – Πανσέληνος πριν από τα Χριστούγεννα



       
Τι είναι το Μπλε Φεγγάρι και πότε είναι το επόμενο?

 Επειδή ο χρόνος ανάμεσα σε δύο πανσέληνους δεν είναι αρκετά ίσος με ένα ολόκληρο μήνα, περίπου κάθε τρία χρόνια υπάρχουν δύο πλήρη φεγγάρια σε ένα ημερολογιακό μήνα. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, η δεύτερη πανσέληνος έχει γίνει γνωστή ως ‘’μπλε φεγγάρι’’. Κατά μέσο όρο, υπάρχει ένα ‘’μπλε φεγγάρι’’ κάθε 33 μήνες. Ο όρος ‘’μπλε φεγγάρι’’ δεν έχει χρησιμοποιηθεί πάντα με αυτόν τον τρόπο όμως. Ενώ η ακριβής προέλευση της φράσης παραμένει ασαφής, πράγματι αναφέρονται σε ένα σπάνιο μπλε χρώμα της σελήνης, που προκαλείται από τα σωματίδια σκόνης σε μεγάλο υψόμετρο. 

  Γιατί βλέπουμε πάντα την ίδια πλευρά της Σελήνης?

 Η σελήνη μας δείχνει πάντα το ίδιο πρόσωπο επειδή η βαρύτητα της Γης επιβραδύνει την ταχύτητα περιστροφής της. Η σελήνη χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να περιστραφεί μια φορά γύρω από τον άξονα της από όσο χρειάζεται για να ολοκληρώσει μια περιστροφή γύρω από τη Γη. Με άλλα λόγια η σελήνη περιστρέφεται αρκετά κάθε μέρα για να αντισταθμίσει την γωνία που σαρώνει στην τροχιά της γύρω από τη Γη.
Βαρυτικές δυνάμεις μεταξύ της Γης και της Σελήνης απορροφούν την περιστροφική ενέργεια τους. Βλέπουμε την επίδραση της σελήνης στις παλίρροιες των ωκεανών. Κατά τον ίδιο τρόπο, η βαρύτητα της Γης δημιουργεί μια παλίρροια 60 ποδών στην σελήνη.

 Πότε η νεαρή Σελήνη γίνεται ορατή στον ουρανό το βράδυ?

 Δεν υπάρχει πραγματική φόρμουλα για τον προσδιορισμό της νέας Σελήνης. Εξαρτάται από πολλούς παράγοντες: τη γωνία της εκλειπτικής (διαδρομή της σελήνης στον ουρανό) σε σχέση με τον ορίζοντα, τη διαύγεια του ουρανού (πόση σκόνη και ρύπανση υπάρχει) ακόμη και την οξύτητα της όρασης του παρατηρητή.

Η νέα σελήνη γίνεται ορατή με γυμνό μάτι πολύ νωρίτερα κατά καιρούς, όταν η εκλειπτική είναι κάθετη προς τον ορίζοντα και η σελήνη ‘’σκάει’’ κατευθείαν πάνω στον ουρανό. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορείτε να δείτε το νέο φεγγάρι μόλις 24 ώρες μετά τη νέα φάση, αν και κάθε μια ώρα μετά αυξάνονται σημαντικά οι δυνατότητες εντοπισμού του. Όταν η εκλειπτική είναι σε μικρή γωνία στον ορίζοντα και η σελήνη κινείται σχεδόν παράλληλα με τον ορίζοντα καθώς αυξάνεται, κατά πάσα πιθανότητα δεν γίνεται ορατή για τουλάχιστον 36 ώρες μετά την νέα φάση.

Στο ακόλουθο link θα βρείτε ένα διαδραστικό οδηγό του Ηλιακού μας συστήματος.





Πηγή  StarDate – Orion 
 Nasa - Babamail