Οι καθαρές νύχτες του Νοεμβρίου προσφέρουν απίστευτα ουράνια αξιοθέατα για τους παρατηρητές.
Το καλύτερο Αστρικό Σμήνος M45 - οι Πλειάδες. Ο Νοέμβριος μερικές φορές ονομάζεται "ο μήνας των Πλειάδων’’, καθώς το περίφημο ανοιχτό σμήνος αστέρων είναι ορατό όλη τη νύχτα για τους παρατηρητές στο βόρειο ημισφαίριο. Από μια σκοτεινή περιοχή του ουρανού, το M45 είναι εύκολο να παρατηρηθεί με γυμνό μάτι και μοιάζει με ένα μικρό "κουταλάκι του γλυκού" στον ουρανό, αλλά αυτό το ανοιχτό σμήνος αστέρων μπορεί να παρατηρηθεί καλύτερα με ένα καλό ζευγάρι κυάλια των 50 mm ή και μεγαλύτερα κιάλια αστρονομίας.
Η σούπερ Πανσέληνος – Η δεύτερη ‘’σούπερ Πανσέληνος’’ του 2016 θα παρουσιαστεί στις 14 Νοεμβρίου. Η Σελήνη θα είναι μόλις 221.525 μίλια από τη Γη, κάνοντας την πλησιέστερη προσέγγιση του έτους. Αυτή τη νύχτα το φεγγάρι θα είναι ακριβώς απέναντι από τον Ήλιο στον ουρανό και θα εμφανίζεται φωτεινότερο και μεγαλύτερο από το συνηθισμένο. Η επόμενη φορά που το φεγγάρι θα βρεθεί πάλι τόσο κοντά και θα φαίνεται τόσο μεγάλο και φωτεινό, θα είναι το Νοέμβριο του 2034, σύμφωνα με τηNASA.
Βροχή μετεωριτών των Λεοντιδών - Βγείτε έξω γύρω στα μεσάνυχτα της Τρίτης στις 16 Νοεμβρίου μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες της 17ης Νοεμβρίου, για να δείτε την κορύφωση της ετήσιας βροχής μετεωριτών των Λεοντιδών. Η καλύτερη θέα θα είναι μετά τα μεσάνυχτα, όταν η σελήνη θα βυθίζεται χαμηλά στον ουρανό. Ψάξτε για μετεωρίτες που θα ακτινοβολούν στον αστερισμό του Λέοντα. Οι Λεοντίδες βρίσκονται αριστερά - πάνω από τα συντρίμμια του κομήτη Temple-Tuttle, ενός κομήτη που περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο κάθε 33 χρόνια. Πάρτε μια ζεστή κουβέρτα και απολαύστε το θέαμα!
Το Αγαπημένη μας Νεφέλωμα – Ο αστερισμός του Ωρίωνα θα είναι σε εξαιρετική θέση προβολής στα τέλη Νοεμβρίου, τοποθετημένος ψηλά στον νοτιοανατολικό ουρανό γύρω στα μεσάνυχτα. Χρησιμοποιήστε 50 χιλιοστών ή και μεγαλύτερα κιάλια ή ένα τηλεσκόπιο και κοιτάξτε στην περιοχή κάτω από τα τρία αναγνωρίσιμα αστέρια της ζώνης του Ωρίωνα για μια υπέροχη θέα του Μ42, του Νεφελώματος του Ωρίωνα. Κάθε τηλεσκόπιο θα αποκαλύψει αυτό το νεφέλωμα, αλλά σας προτείνουμε ένα 6’’ ή και μεγαλύτερο τηλεσκόπιο με έναν ευρυγώνιο, χαμηλής ισχύος προσοφθάλμιο για την καλύτερη θέα.
Ένα ζευγάρι πριν τη αυγή - Πριν την ανατολή του Ήλιου στις 24 Νοεμβρίου η Σελήνη και ο Δίας θα είναι κοντά στον ουρανό. Κοιτάξτε πάνω από τον ανατολικό ορίζοντα πριν από την αυγή για να δείτε αυτό το όμορφο ζευγάρι, καθώς το φεγγάρι και ο μεγαλύτερος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος θα περάσουν μεταξύ τους σε απόσταση 2°.
Δύο σμήνη πλάι πλάι – Ψηλά στον βόρειο ουρανό είναι ένας φωτεινός κόμπος στο Γαλαξία μας, μεταξύ των αστερισμών του Περσέα και της Κασσιόπης. Με κιάλια αστρονομίας μπορείτε να παρατηρήσετε, ότι αυτό το φωτεινό ‘’μπάλωμα’’, στην πραγματικότητα είναι δύο ανοιχτά σμήνη αστέρων δίπλα-δίπλα, το περίφημο διπλό σμήνος στον Περσέα, τα οποία επίσης ονομάζονται NGC 884 & NGC 869. Αυτά τα αστρικά σμήνη είναι σχετικά πολύ κοντά στη Γη, περίπου 7.000 -8.000 έτη φωτός μακριά. Οι αστρονόμοι πιστεύουν ότι αυτά τα ανοιχτά σμήνη έχουν ηλικία περίπου 3-5 εκατομμύρια έτη, είναι δηλαδή νέα στην κοσμική κλίμακα χρόνου!
Μια δοκιμή στον σκοτεινό ουρανό - Στην αντίθετη πλευρά της Ανδρομέδας από τονM31 βρίσκεται ένας άλλος κοντινός γαλαξίας, ο M33, επίσης γνωστός ως Τριγωνικός Γαλαξίας. Χρησιμοποιήστε ένα αστρικό χάρτη για να τον εντοπίσετε με 50 χιλιοστών ή και μεγαλύτερα κιάλια αστρονομίας. Αν έχετε μια σκοτεινή περιοχή του ουρανού για να παρατηρήσετε, ίσως να ανιχνεύσετε αυτόν το γαλαξία με γυμνό μάτι. Στην πραγματικότητα ο M33 χρησιμοποιείται ως δοκιμή από έμπειρους παρατηρητές, για να κρίνουν αν το σκοτάδι στην θέση που βρίσκονται είναι κατάλληλο για παρατήρηση.
Πιάσε ένα Αστέρι που πεθαίνει – Ψηλά στον δυτικό ουρανό του Νοεμβρίου νωρίς το βράδυ, ο αστερισμός του Κύκνου είναι ακόμα εμφανώς ορατός και επιστέγασμα του είναι το φωτεινό αστέρι Deneb στην κορυφή της "Βόρειου Σταυρού." Χρησιμοποιήστε ένα αστρικό χάρτη για να εντοπίσουμε το Νεφέλωμα Veil στην ανατολική πλευρά του Κύκνου κοντά στο άστρο 52 του Κύκνου. Το Veil είναι ένα απομεινάρι μιας έκρηξης σουπερνόβα. Σας προτείνουμε ένα 4" ή και μεγαλύτερο τηλεσκόπιο για να το παρατηρήσετε.
Αντικείμενο Πρόκληση του Νοεμβρίου - Χαμηλά στο νότιο ουρανό στον αστερισμό του Γερανού, βρίσκεται ένα ΜΕΓΑΛΟ πλανητικό νεφέλωμα 13ου μεγέθους που ονομάζεται IC5148. Θα χρειαστείτε τουλάχιστον ένα 6 " τηλεσκόπιο για να το δείτε και ένα φίλτρο οξυγόνου ΙΙΙ θα σας βοηθήσει πραγματικά, αλλά είναι δύσκολο για τους περισσότερους παρατηρητές να το εντοπίσουν, δεδομένου ότι είναι πολύ χαμηλά στο νότο και η φωτεινότητα της επιφάνειας είναι χαμηλή. Το IC 5148 είναι περίπου 3000 έτη φωτός μακριά και μερικές φορές αποκαλείται ‘’Νεφέλωμα Ρεζέρβα’’.
Όλα τα αντικείμενα που περιγράφονται μπορείτε εύκολα να τα δείτε με τον προτεινόμενο εξοπλισμό από μια σκοτεινή περιοχή του ουρανού, μακριά από τα φώτα της πόλης και όταν το φως του φεγγαριού δεν επισκιάζει τα αστέρια.
Αρειανοί βράχοι αλλά όχι από τον Άρη
Ο ατρόμητος Mars Rover της NASA πήρε μια κοντινή όψη ενός περίεργου σχήματος διαστημικού βράχου που προσγειώθηκε στην πλαγιά του όρους Sharp.
Είναι παράξενο, τι μπορούμε να βρούμε να κάθεται στην επιφάνεια του Άρη. Οι επιστήμονες της αποστολής της NASA έριξαν πρόσφατα μια κοντινή ματιά σε έναν μετεωρίτη στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη.
Το προσωπικό της αποστολής παρατήρησε πρώτα τον εισβολέα σε εικόνες που έλαβε από την κάμερα του Mars Rover στις 27 Οκτωβρίου. Το Mars Rover εξέτασε από κοντά τον βράχο λίγες ημέρες αργότερα, στις 30 Οκτωβρίου. Η ομάδα τον ονόμασε ‘’Βραχώδες Αυγό’’, δανειζόμενη το παρατσούκλι από μια αμμώδη γλώσσα ξηράς με μήκος 1000 πόδια στα ανοικτά των ακτών του Bar Harbor, Maine, εδώ στον πλανήτη Γη.
"Η σκοτεινή, ομαλή και λαμπερή όψη αυτού του στόχου και το είδος του σφαιρικού σχήματος προσέλκυσε την προσοχή κάποιων επιστημόνων, όταν λάβαμε τις εικόνες’’, λέει ο Pierre-Yves Μεσλίν (IRAP, του Πανεπιστημίου της Τουλούζης, Γαλλία) σε ένα πρόσφατο δελτίο τύπου από τη NASA και το Jet Propulsion Laboratory.
Η γυαλισμένη ασημί-γκρι επιφάνεια του τράβηξε πρώτα την προσοχή των ερευνητών και έγινε ο πρώτος Αρειανός μετεωρίτης που ανέλυσε η ChemCam του Curiosity, ένα φασματόμετρο του οποίου οι ισχυροί παλμοί λέιζερ επιβεβαίωσαν ότι το Βραχώδες Αυγό είναι πράγματι ένας μετεωρίτης σιδήρου-νικελίου, του οποίου η εξωτερική επιφάνεια έλιωσε στιγμιαία και αφαιρέθηκε κατά τη διάρκεια της βουτιάς με υψηλή ταχύτητα του μετεωρίτη μέσω της λεπτής ατμόσφαιρας του Άρη’’.
Οι μετεωρίτες σιδήρου αντιπροσωπεύουν θραύσματα των πυρήνων των αστεροειδών που διαφοροποιούνται - δηλαδή, λιωμένο υλικό που βυθίστηκε στους πυρήνες των μητρικών τους σωμάτων κατά τη διάρκεια του σχηματισμού. Η σύνθεση του Βραχώδους Αυγού είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, καθώς αποκαλύπτει μια συγχώνευση σιδήρου, νικελίου και φωσφόρου μαζί με μικρότερες ποσότητες άλλων στοιχείων. Η ανάλυση είναι ακόμη σε εξέλιξη, αλλά η παρουσία φωσφόρου και νικελίου υποδηλώνει την ύπαρξη ενός φωσφορούχου ορυκτού σιδήρου-νικελίου που είναι σχεδόν χαρακτηριστικό των μετεωριτών σιδήρου-νικελίου.
Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που ένας μετεωρίτης έχει εντοπιστεί στον Άρη. Το Opportunity βρήκε τον πρώτο μετεωρίτη στον Άρη το 2005, με το όνομα "Heat Shield Rock," ακολουθούμενο από τον μετεωρίτη "Block Island» το 2009. Εν τω μεταξύ, τον Μάιο του2014, το Curiosity εντόπισε τον τεράστιο βραχώδη μετεωρίτη Lebanon, τον μεγαλύτερο μετεωρίτη που βρέθηκε μέχρι σήμερα στον Άρη, μαζί με δύο μικρότερου μεγέθους συντρόφους του σε κοντινή απόσταση.
Μήπως ο Άρης είναι περισσότερο ευάλωτος από τη Γη; Αποτελεί μικρότερο στόχο, αλλά ίσως ο κόκκινος πλανήτης να βάλλεται από μεγαλύτερο πληθυσμό μετεωριτών, λόγω της γειτνίασής της με την ζώνη των αστεροειδών. Τέτοιες ανακαλύψεις στον Άρη είναι επίσης ενδιαφέρουσες, καθώς όλοι οι μετεωρίτες σώζονται ανέπαφοι από την πρόσκρουση, λόγω της πολύ λεπτότερης ατμόσφαιρας του Άρη. Ευρήματα όπως το Βραχώδες Αυγό είναι επίσης μια απόδειξη για το πώς οι καιρικές συνθήκες με την πάροδο του χρόνου επηρεάζουν τους μετεωρίτες στον Άρη σε σχέση με τη Γη.
Τα μικροσκοπικά φεγγάρια Δείμος και Φόβος είναι αστεροειδείς που έχουν αιχμαλωτιστεί, όπως και ο ενδότατος Φόβος είναι ένας συμπαγής "μετεωρίτης" ο οποίος θα συντριβεί στον Άρη σε 20.000.000 έως 40.000.000 χρόνια από σήμερα.
Μετεωρίτες από τον Άρη έχουν βρεθεί στη Γη, όπως ο NWA 7034 (πιο γνωστός ως "Μαύρη Καλλονή"), και ο Allan Hills (ALH) 84001, ο αστεροειδής που ξεσήκωσε διαμάχη το 1996, λόγω της ανακάλυψης των υποτιθέμενων Αρειανών μικρο-απολιθωμάτων στο εσωτερικό του. Ο Άρης έχει πολύ χαμηλότερη ταχύτητα διαφυγής από τη Γη και είναι πολύ πιθανό ότι περισσότεροι μετεωρίτες από τον Άρη φθάνουν στο Γη από οπουδήποτε αλλού.
Στις 26 Νοεμβρίου 2011 το Curiosity εκτοξεύτηκε από το Κέιπ Κανάβεραλ, και έφτασε στον κρατήρα Gale στις πλαγιές του όρους Sharp στις 6 Αυγούστου 2012. Με 1513 κολλοειδή συστήματα στον Άρη και 8,8 μίλια (14,2 χιλιόμετρα) στο οδόμετρο του, τοCuriosity έχει ήδη ξεπεράσει τα δύο χρόνια λειτουργίας του και εξακολουθεί να λειτουργεί. Το πλουτώνιο-238 της ηλεκτρικής ενέργειας του MMRTG (Multi-MissionRadioisotope Thermoelectric Generator) έχει μέσο όρο ζωής 88 χρόνια, και υπάρχει μια πολύ καλή πιθανότητα ότι το Rover θα αρχίσει να λειτουργεί, όταν ο διάδοχός του, το Mars Rover 2020 της NASA, θα ενωθεί με το Curiosity.
