Το θωρηκτό «Αβέρωφ» και μια άγνωστη λεπτομέρεια!…
«Με την δύναμιν του Θεού και τας ευχάς του Βασιλέως μας και εν ονόματι του Δικαίου πλέω μεθ' ορμής ακαθέκτου και με πεποίθησιν προς την νίκην εναντίον του εχθρού του Γένους». (Ναύαρχος Παύλος Κουντουριώτης) [Από το 1957 μέχρι το 1983, το Θωρηκτό βρέθηκε πρυμνοδετημένο στον Πόρο. Το 1984 το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να το αποκαταστήσει. Μετά από τριάντα χρόνια στο περιθώριο, το Θωρηκτό ξεκίνησε τη νέα του πορεία. Την ίδια χρονιά το πλοίο ρυμουλκήθηκε από τον Πόρο και κατέληξε στο Φάληρο, όπου άρχισαν οι εργασίες αποκατάστασής του. Σήμερα το πλοίο-μουσείο «Γ. Αβέρωφ» αποτελεί μνημείο που τιμά αυτούς που υπηρέτησαν και έπεσαν στη διάρκεια της ένδοξης ιστορίας του.]
ΕΙΝΑΙ γεγονός, ότι σαν σήμερα (15 Μαίου 1911) παραδόθηκε στην Ελλάδα το πολυθρύλητο θωρηκτό «Αβέρωφ».Θα ήθελα, λοιπόν, να καταθέσω μια μαρτυρία για το θωρηκτό «Αβέρωφ», που μου είχε δώσει ο κ Γεώργιος Κρέμος, ο οποίος ήταν πλοίαρχος και κυβερνήτης του θωρηκτού αυτού, κάνοντας μία ειδική εκπομπή για το «Αβέρωφ» στην «Τηλετώρα» («Το Ντοκουμέντο της Εβδομάδος», 23 Ιουνίου 1993). Πρώτα απ’ όλα, όμως, να πούμε δύο λόγια για το πολυθρύλητο θωρηκτό «Αβέρωφ»:
Το πλοίο αυτό συνδέθηκε πιο πολύ από κάθε άλλο πολεμικό με τη νεότερη εθνική μας ιστορία, κυρίως με τις επιτυχίες του ναυτικού μας στους Βαλκανικούς πολέμους του '12 - 13, που χωρίς αυτό θα ήταν αδύνατες, γιατί αποτελούσε τη μόνη σοβαρή μάχιμη μονάδα του στόλου. Ναυπηγήθηκε στα ναυπηγεία Ορλάνδο του Λιβόρνο της Ιταλίας. Αγοράστηκε το 1910.
Κατά τους βαλκανικούς πολέμους το εύδρομο αυτό θωρηκτό μας ήταν η ναυαρχίδα του στόλου και με τον άξιο ναύαρχό του Παύλο Κουντουριώτη και το άρτια εκπαιδευμένο πλήρωμά του, εξασφάλισε την κυριαρχία μας στη θάλασσα και τα νικηφόρα αποτελέσματα του Α' Βαλκανικού πολέμου. Με τη βοήθειά του ελευθερώθηκαν πολλά νησιά του Αιγαίου από την Τουρκική Κατοχή.
Αντιμετώπισε νικηφόρα τον τουρκικό στόλο και τρέποντάς τον σε φυγή (Δεκέμβριος 1912 και Ιανουάριος 1913) τον εξανάγκασε να κλειστεί στα Δαρδανέλια.
Κατά τον Α' παγκόσμιο πόλεμο το θωρηκτό ως αρχηγίδα του στόλου είχε σαν βάση το Μούδρο της Λήμνου και πετυχαίνει να αποκλείσει τα γερμανικά καταδρομικά "Γκαίμπεν" και "Μπρεσλάου".
Ύστερα από την καταστροφή της στρατιάς στην Μικρασιατική εκστρατεία βοήθησε το πέρασμα των προσφύγων στην Ελλάδα.
Στο διάστημα του μεσοπολέμου, πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες και χρησιμοποιήθηκε σαν πλοίο στόχος στις ασκήσεις των αντιτορπιλικών.
Στο διάστημα του μεσοπολέμου, πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες και χρησιμοποιήθηκε σαν πλοίο στόχος στις ασκήσεις των αντιτορπιλικών.
Κατά το Β' παγκόσμιο πόλεμο κατόρθωσε να διαφύγει από τους Γερμανούς και τα αεροπορικά πυρά και να καταπλεύσει στην Αλεξάνδρεια. Το πλοίο μας έφερε τα γλυκά μηνύματα νίκης και λευτεριάς τον Οκτώβρη του 44.
Από το 1957 μέχρι το 1983, το Θωρηκτό βρέθηκε πρυμνοδετημένο στον Πόρο. Το 1984 το Πολεμικό Ναυτικό αποφάσισε να το αποκαταστήσει. Μετά από τριάντα χρόνια στο περιθώριο, το Θωρηκτό ξεκίνησε τη νέα του πορεία. Την ίδια χρονιά το πλοίο ρυμουλκήθηκε από τον Πόρο και κατέληξε στο Φάληρο, όπου άρχισαν οι εργασίες αποκατάστασής του. Σήμερα το πλοίο-μουσείο «Γ. Αβέρωφ» αποτελεί μνημείο που τιμά αυτούς που υπηρέτησαν και έπεσαν στη διάρκεια της ένδοξης ιστορίας του.Και τώρα η ιστορική μαρτυρία:
Τον Οκτώβριο του 1912, με την έναρξη του Πρώτου Βαλκανικού Πολέμου, το «Αβέρωφ», επικεφαλής του Στόλου του Αιγαίου υπό τον Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, απέπλευσε προς τα Δαρδανέλια. Κατέλαβε τη Λήμνο και στον όρμο του Μούδρου εγκαταστάθηκε το προχωρημένο αγκυροβόλιο του Στόλου. Ακολούθησε η κατάληψη του Αγίου Όρους, των νησιών του βορείου και ανατολικού Αιγαίου (Θάσος, Σαμοθράκη, Ίμβρος, Τένεδος, Αγ. Ευστράτιος, Μυτιλήνη, Χίος) .
Η σύγκρουση με τον τουρκικό στόλο ήταν πλέον αναπόφευκτη. Ο Ναύαρχος Κουντουριώτης έδωσε επιθετικό χαρακτήρα στον ελληνικό σχεδιασμό. Διέταξε το στόλο του να αρχίσει να πλέει από βορρά προς νότο, οπότε ο οθωμανικός στόλος εμφανίσθηκε στην έξοδο των Στενών.
Τότε ο Κουντουριώτης απηύθυνε το περίφημο σήμα του στα ελληνικά πλοία που συνέπλεαν με το «Γ. Αβέρωφ»: «Με την δύναμιν του Θεού και τας ευχάς του Βασιλέως μας και εν ονόματι του Δικαίου πλέω μεθ' ορμής ακαθέκτου και με πεποίθησιν προς την νίκην εναντίον του εχθρού του Γένους».
Ήταν τόσο ακάθεκτη, αλλά και τόσο ορμητική η επίθεση του θωρηκτού εναντίον του εχθρικού στόλου, που έσκιζε τα κύματα «σαν τρελό», κάνοντας επιτήδειες αιφνιδιαστικές «μανούβρες» (μια δεξιά – μια αριστερά), με αποτέλεσμα να αποπροσανατολίζονται οι Τούρκοι, που τα είχαν χαμένα εντελώς, τα κανόνια τους να μην μπορούν να βρουν το στόχο τους και το θρυλικό θωρηκτό να καταγάγει περιφανείς νίκες με ελάχιστες απώλειες!
Η έκβαση των ναυμαχιών της Έλλης (3 Δεκεμβρίου 1912) και της Λήμνου (5 Ιανουαρίου 1913) που ακολούθησαν, διέλυσε τις προσδοκίες του Σουλτάνου και της Υψηλής Πύλης για τον έλεγχο του Αιγαίου. Ο οθωμανικός στόλος δεν θα επιχειρούσε πια νέα έξοδο στο Αιγαίο, ενώ όταν άκουγαν για Ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη (επιτρέψτε μου τη φράση) «το έβαζαν στα πόδια»!
Τέτοια λαχτάρα τους έκανε ο «καπετάν-Παύλος»!...