Η ΚΡΙΣΗ, Η ΟΡΓΗ ΚΑΙ Ο...ΓΚΟΥΑΡΔΙΟΛΑ. Οι εκλογές αυτή την Κυριακή στην Καταλονία είναι κάτι παραπάνω από την εκλογή των εκπροσώπων στο περιφερειακό κοινοβούλιο.
Έχουν μετατραπεί σε «δημοψήφισμα» υπέρ ή κατά της ανεξαρτησίας από την Ισπανία και τα βλέμματα είναι στραμμένα στα αυτονομιστικά κόμματα που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ετοιμάζονται για ζηλευτές επιδόσεις, ενισχυμένα από την γενικότερη δυσαρέσκεια για την πολιτική λιτότητας, αλλά και το μόνιμο αίσθημα ότι η Μαδρίτη παραμελεί την περιοχή. Στις τάξεις των αυτονομιστών, καλλιτέχνες, ακτιβιστές, ακόμη και γνωστοί προπονητές όπως ο Γκουαρδιόλα.
Οι εκλογές της Κυριακής στην Καταλονία (βορειοανατολική Ισπανία) δεν γίνονται μόνο για να ανανεωθεί το περιφερειακό κοινοβούλιο. Η διεξαγωγή τους σηματοδοτεί μια ευκαιρία να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα σε Μαδρίτη και Ευρώπη, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι τα αυτονομιστικά κόμματα ετοιμάζονται για μια εντυπωσιακή επικράτηση.
Το αίτημα για ανεξαρτησία δεν είναι καινούργιο, έχει κερδίσει ωστόσο σημαντικό έδαφος τα τελευταία χρόνια, αν αναλογιστεί κανείς ότι στο παρελθόν μόλις το 20% του πληθυσμού της Καταλονίας τάσσονταν υπέρ.
Ωστόσο η δυσαρέσκεια με την Μαδρίτη ενισχύθηκε τα τελευταία έτη, λόγω της οικονομικής και πολιτικής κρίσης, αλλά και την διάχυτη αίσθηση ανάμεσα στους- περήφανους για την γλώσσα, την παράδοση και την ταυτότητά τους, Καταλανούς- ότι πληρώνουν υπερβολικά πολλούς φόρους στο ισπανικό κράτος, οι οποίοι δεν έχουν αντίκρισμα, αφού όπως καταγγέλλουν, δεν υπάρχει ανταπόδοση με την μορφή επενδύσεων και ανάπτυξης στην περιοχή.
Διαδήλωση υπέρ της απόσχισης
Η Μαδρίτη αποδίδει την ενίσχυση των αυτονομιστικών τάσεων στην «προπαγάνδα» που διεξάγεται στα καταλανικά σχολεία και τοπικά ΜΜΕ η οποία θα μπορούσε να συνοψιστεί στην φράση «España nos roba» (Η Ισπανία μας κλέβει).
Ακόμη και αν τα αυτονομιστικά κόμματα αναδειχθούν σε μέγα-νικητές, η υπόθεση της ανεξαρτησίας δεν θα είναι τόσο απλή, αφού κρίνεταιπαράνομη βάσει Συντάγματος, ενώ τόσο το κεντροδεξιό κυβερνών κόμμα του Μαριάνο Ραχόι, όσο και η σοσιαλιστική αντιπολίτευση έχουν ταχθεί κατηγορηματικά εναντίον της απόσχισης.
.
">
Ο Άρτουρ Μας σε συγκέντρωση του Junts pel Si
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα δήλωσε ο γγ του ισπανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, Πέδρο Σάντσεθ:
«Η ρήξη, μια ενδεχόμενη ρήξη με την Καταλονία, θα σήμαινε την καταστροφή, όχι μόνο της Καταλονίας, αλλά και της υπόλοιπης Ισπανίας.
Μάλιστα σημείωσε πως η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2011, μπορεί να «υπολογίζει στην υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος για την υπεράσπιση του Συντάγματος και της νομιμότητας».
«Είμαι από εκείνους που είναι πεπεισμένοι πως η πλειονότητα των Καταλανών δεν θέλουν να φύγουν από την Ισπανία. Αυτό που θέλει η πλειονότητα των Καταλανών είναι να αλλάξει η σχέση της Καταλονίας με το ισπανικό κράτος. Απέναντι στον συντηρητισμό των μεν και τη ρήξη που πρεσβεύουν οι δε, υπάρχει ένας άλλος δρόμος που είναι εκείνος της μεταρρύθμισης» τόνισε ο Σάντσεθ, καθώς το κόμμα του τάσσεται υπέρ ενός ομοσπονδιακού μοντέλου.
Παρότι εκφράζεται η άποψη ότι η ΕΕ θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο διαμεσολαβητή, ώστε να υπάρξει μια συμφωνία, μέχρι στιγμής κανείς στις Βρυξέλλες δεν δείχνει την διάθεση να σπεύσει προς «διάσωση» των Καταλανών, όπως γράφουν οι Financial Times.
Αντιθέτως, όπως συνέβη και στην περίπτωση της Σκοτίας πέρυσι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν κάθε λόγο να προσπαθήσουν να μετριάσουν παρόμοιες τάσεις για ένα τέτοιο «αντάρτικο» που μετατρέπεται σε αγκάθι για την Μαδρίτη, αφού η περιοχή -από τις πιο πλούσιες της Ισπανίας- αποτελεί ζωτικό κομμάτι της οικονομικής και πολιτικής ζωής της χώρας.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Τα αυτονομιστικά κινήματα θεωρούνται φαβορί σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενώ το ποσοστό της συμμετοχής των ψηφοφόρων αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο για τις τελικές τους επιδόσεις.
Ο συνασπισμός «Μαζί για το Ναι» (Junts pel Si) -με ονόματα στις λίστες όπως αυτό του προπονητή της Μπάγερν Μονάχου, Πεπ Γκουαρδόλια- που σχηματίσθηκε από το κόμμα CDC του επικεφαλής της καταλανικής κυβέρνησης Αρτούρ Μας, το ERC (αριστερά) και ενώσεις που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία μαζί με την CUP (Υποψηφιότητα Λαϊκής Ενότητας, ακροαριστερός αυτονομιστικός σχηματισμός) μπορεί να καταλάβουν συνολικά 74 έως 75 έδρες και το 47,8% των ψήφων, σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Sigma Dos για την εφημερίδα El Mundo.
Άλλη δημοσκόπηση, που διεξήχθη για τον ιδιωτικό ραδιοσταθμό Cadena Ser, δίνει πρωτιά στους αυτονομιστές με 70 έως 77 έδρες και ποσοστό 48,2%.
Για την απόλυτη πλειοψηφία στο περιφερειακό κοινοβούλιο των 135 εδρών, απαιτούνται 68 έδρες, ένα αποτέλεσμα που σύμφωνα με τον Αρτούρ Μας θα αρκούσε για να ξεκινήσει εντός 18 μηνών μια διαδικασία απόσχισης της Καταλονίας.
Πάντως σύμφωνα με την έρευνα του ινστιτούτου Myword για τον ραδιοσταθμό Cadena Ser, η οποία πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 1.000 Καταλανών από τις 10 έως τις 17 Σεπτεμβρίου, 41% τείνουν προς την ανεξαρτησία, όμως 49% προτιμούν λιγότερο ριζοσπαστικές λύσεις (20% επιθυμούν η Καταλονία να παραμείνει μια αυτόνομη κοινότητα, 16% ένα ομοσπονδιακό κρατίδιο και 13% θέλουν να υπάρξει μια νέα συμφωνία για την παραμονή της Καταλονίας στην Ισπανία).
Άλλοι σχηματισμοί όπως ο κεντροδεξιός Ciudadanos που δημιουργήθηκε το 2006 στην περιφέρεια αυτή και υποστηρίζει την παραμονή της Καταλονίας στην Ισπανία, έρχεται δεύτερος με 14% έως 15% των ψήφων, σύμφωνα με τις δύο αυτές έρευνες.
Το ψηφοδέλτιο «Καταλονία, ναι» (Catalunya si que es pot), στο οποίο μετέχει το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς Podemos, που δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο 2014, έρχεται τρίτο, ακριβώς πριν από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, με 11% έως 12% των ψήφων.
Το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP, Partido Popular) της συντηρητικής κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι συγκεντρώνει, σύμφωνα πάντα με τις έρευνες αυτές, 8% έως 9% και έρχεται πέμπτο.
Δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε την περασμένη Κυριακή στην εφημερίδα El Pais προέβλεπε ήδη μια νίκη των υποστηρικτών της ανεξαρτησίας με 76 έως 78 έδρες και 49,6% των ψήφων.
Επιμέλεια: Δήμητρα Ράγια www.ethnos.gr (πηγές: Guardian, FT, CNBC, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Έχουν μετατραπεί σε «δημοψήφισμα» υπέρ ή κατά της ανεξαρτησίας από την Ισπανία και τα βλέμματα είναι στραμμένα στα αυτονομιστικά κόμματα που σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ετοιμάζονται για ζηλευτές επιδόσεις, ενισχυμένα από την γενικότερη δυσαρέσκεια για την πολιτική λιτότητας, αλλά και το μόνιμο αίσθημα ότι η Μαδρίτη παραμελεί την περιοχή. Στις τάξεις των αυτονομιστών, καλλιτέχνες, ακτιβιστές, ακόμη και γνωστοί προπονητές όπως ο Γκουαρδιόλα.
Οι εκλογές της Κυριακής στην Καταλονία (βορειοανατολική Ισπανία) δεν γίνονται μόνο για να ανανεωθεί το περιφερειακό κοινοβούλιο. Η διεξαγωγή τους σηματοδοτεί μια ευκαιρία να σταλεί ένα ισχυρό μήνυμα σε Μαδρίτη και Ευρώπη, με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν ότι τα αυτονομιστικά κόμματα ετοιμάζονται για μια εντυπωσιακή επικράτηση.
Το αίτημα για ανεξαρτησία δεν είναι καινούργιο, έχει κερδίσει ωστόσο σημαντικό έδαφος τα τελευταία χρόνια, αν αναλογιστεί κανείς ότι στο παρελθόν μόλις το 20% του πληθυσμού της Καταλονίας τάσσονταν υπέρ.
Ωστόσο η δυσαρέσκεια με την Μαδρίτη ενισχύθηκε τα τελευταία έτη, λόγω της οικονομικής και πολιτικής κρίσης, αλλά και την διάχυτη αίσθηση ανάμεσα στους- περήφανους για την γλώσσα, την παράδοση και την ταυτότητά τους, Καταλανούς- ότι πληρώνουν υπερβολικά πολλούς φόρους στο ισπανικό κράτος, οι οποίοι δεν έχουν αντίκρισμα, αφού όπως καταγγέλλουν, δεν υπάρχει ανταπόδοση με την μορφή επενδύσεων και ανάπτυξης στην περιοχή.
Διαδήλωση υπέρ της απόσχισης
Η Μαδρίτη αποδίδει την ενίσχυση των αυτονομιστικών τάσεων στην «προπαγάνδα» που διεξάγεται στα καταλανικά σχολεία και τοπικά ΜΜΕ η οποία θα μπορούσε να συνοψιστεί στην φράση «España nos roba» (Η Ισπανία μας κλέβει).
Ακόμη και αν τα αυτονομιστικά κόμματα αναδειχθούν σε μέγα-νικητές, η υπόθεση της ανεξαρτησίας δεν θα είναι τόσο απλή, αφού κρίνεταιπαράνομη βάσει Συντάγματος, ενώ τόσο το κεντροδεξιό κυβερνών κόμμα του Μαριάνο Ραχόι, όσο και η σοσιαλιστική αντιπολίτευση έχουν ταχθεί κατηγορηματικά εναντίον της απόσχισης.
.
">
Ο Άρτουρ Μας σε συγκέντρωση του Junts pel Si
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα δήλωσε ο γγ του ισπανικού Σοσιαλιστικού Κόμματος, Πέδρο Σάντσεθ:
«Η ρήξη, μια ενδεχόμενη ρήξη με την Καταλονία, θα σήμαινε την καταστροφή, όχι μόνο της Καταλονίας, αλλά και της υπόλοιπης Ισπανίας.
Μάλιστα σημείωσε πως η κυβέρνηση του Μαριάνο Ραχόι, που βρίσκεται στην εξουσία από το 2011, μπορεί να «υπολογίζει στην υποστήριξη του Σοσιαλιστικού Κόμματος για την υπεράσπιση του Συντάγματος και της νομιμότητας».
«Είμαι από εκείνους που είναι πεπεισμένοι πως η πλειονότητα των Καταλανών δεν θέλουν να φύγουν από την Ισπανία. Αυτό που θέλει η πλειονότητα των Καταλανών είναι να αλλάξει η σχέση της Καταλονίας με το ισπανικό κράτος. Απέναντι στον συντηρητισμό των μεν και τη ρήξη που πρεσβεύουν οι δε, υπάρχει ένας άλλος δρόμος που είναι εκείνος της μεταρρύθμισης» τόνισε ο Σάντσεθ, καθώς το κόμμα του τάσσεται υπέρ ενός ομοσπονδιακού μοντέλου.
Παρότι εκφράζεται η άποψη ότι η ΕΕ θα μπορούσε να παίξει τον ρόλο διαμεσολαβητή, ώστε να υπάρξει μια συμφωνία, μέχρι στιγμής κανείς στις Βρυξέλλες δεν δείχνει την διάθεση να σπεύσει προς «διάσωση» των Καταλανών, όπως γράφουν οι Financial Times.
Αντιθέτως, όπως συνέβη και στην περίπτωση της Σκοτίας πέρυσι, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν κάθε λόγο να προσπαθήσουν να μετριάσουν παρόμοιες τάσεις για ένα τέτοιο «αντάρτικο» που μετατρέπεται σε αγκάθι για την Μαδρίτη, αφού η περιοχή -από τις πιο πλούσιες της Ισπανίας- αποτελεί ζωτικό κομμάτι της οικονομικής και πολιτικής ζωής της χώρας.
Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις
Τα αυτονομιστικά κινήματα θεωρούνται φαβορί σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ενώ το ποσοστό της συμμετοχής των ψηφοφόρων αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο για τις τελικές τους επιδόσεις.
Ο συνασπισμός «Μαζί για το Ναι» (Junts pel Si) -με ονόματα στις λίστες όπως αυτό του προπονητή της Μπάγερν Μονάχου, Πεπ Γκουαρδόλια- που σχηματίσθηκε από το κόμμα CDC του επικεφαλής της καταλανικής κυβέρνησης Αρτούρ Μας, το ERC (αριστερά) και ενώσεις που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία μαζί με την CUP (Υποψηφιότητα Λαϊκής Ενότητας, ακροαριστερός αυτονομιστικός σχηματισμός) μπορεί να καταλάβουν συνολικά 74 έως 75 έδρες και το 47,8% των ψήφων, σύμφωνα με δημοσκόπηση του ινστιτούτου Sigma Dos για την εφημερίδα El Mundo.
Άλλη δημοσκόπηση, που διεξήχθη για τον ιδιωτικό ραδιοσταθμό Cadena Ser, δίνει πρωτιά στους αυτονομιστές με 70 έως 77 έδρες και ποσοστό 48,2%.
Για την απόλυτη πλειοψηφία στο περιφερειακό κοινοβούλιο των 135 εδρών, απαιτούνται 68 έδρες, ένα αποτέλεσμα που σύμφωνα με τον Αρτούρ Μας θα αρκούσε για να ξεκινήσει εντός 18 μηνών μια διαδικασία απόσχισης της Καταλονίας.
Πάντως σύμφωνα με την έρευνα του ινστιτούτου Myword για τον ραδιοσταθμό Cadena Ser, η οποία πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 1.000 Καταλανών από τις 10 έως τις 17 Σεπτεμβρίου, 41% τείνουν προς την ανεξαρτησία, όμως 49% προτιμούν λιγότερο ριζοσπαστικές λύσεις (20% επιθυμούν η Καταλονία να παραμείνει μια αυτόνομη κοινότητα, 16% ένα ομοσπονδιακό κρατίδιο και 13% θέλουν να υπάρξει μια νέα συμφωνία για την παραμονή της Καταλονίας στην Ισπανία).
Άλλοι σχηματισμοί όπως ο κεντροδεξιός Ciudadanos που δημιουργήθηκε το 2006 στην περιφέρεια αυτή και υποστηρίζει την παραμονή της Καταλονίας στην Ισπανία, έρχεται δεύτερος με 14% έως 15% των ψήφων, σύμφωνα με τις δύο αυτές έρευνες.
Το ψηφοδέλτιο «Καταλονία, ναι» (Catalunya si que es pot), στο οποίο μετέχει το κόμμα της ριζοσπαστικής αριστεράς Podemos, που δημιουργήθηκε τον Ιανουάριο 2014, έρχεται τρίτο, ακριβώς πριν από το Σοσιαλιστικό Κόμμα, με 11% έως 12% των ψήφων.
Το δεξιό Λαϊκό Κόμμα (PP, Partido Popular) της συντηρητικής κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι συγκεντρώνει, σύμφωνα πάντα με τις έρευνες αυτές, 8% έως 9% και έρχεται πέμπτο.
Δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε την περασμένη Κυριακή στην εφημερίδα El Pais προέβλεπε ήδη μια νίκη των υποστηρικτών της ανεξαρτησίας με 76 έως 78 έδρες και 49,6% των ψήφων.
Επιμέλεια: Δήμητρα Ράγια www.ethnos.gr (πηγές: Guardian, FT, CNBC, Reuters, ΑΠΕ-ΜΠΕ)
