Ενώ η Ελλάδα βαίνει και όλο σε πιο βαθιά ύφεση στην Ισλανδία μέσα στην εβδομάδα θα γίνει άρση των capital controls

Πως πτώχευσε

Η Ισλανδία με πληθυσμό 320 χιλιάδες, ήταν μια από της πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Το 2003 με την τελική επικράτηση του νεοφιλελεύθερου καθεστώτος όλες οι τράπεζες
 ιδιωτικοποιήθηκαν και, με στόχο την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, οι τράπεζες αυτές προσέφεραν το onlinebanking  και με την συνδρομή του χαμηλότερου δυνατού κόστους οι τράπεζες αυτές έδειχναν μεγάλα ποσοστά κερδών.

Οι λογαριασμοί, οι οποίοι ονομάστηκαν IceSave, προσέλκυσαν πολλούς μικρούς Βρετανούς και Ολλανδούς επενδυτές. 

Αλλά παράλληλα με την αύξηση των επενδύσεων αυξανόταν και το εξωτερικό χρέος των τραπεζών.
Το 2003 το χρέος της Ισλανδίας ήταν ίσο με το 200% του ΑΕΠ, ενώ το 2007 είχε φτάσει στο 900%

Οι διεθνείς τοκογλύφοι δεν έχασαν την ευκαιρία και  πίεζαν την Ισλανδία να πάρει  δραστικά μέτρα. 

Το ΔΝΤ ήθελε να πάρει το πιο πάνω χρέος «πάνω τους» με επιχείρημα ότι αυτός ο τρόπος είναι ο μόνος για να μπορέσει η Ισλανδία να ξεπληρώσει την Βρετανία και την Ολλανδία.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση του 2008 έκανε το τελικό χτύπημα. Οι τρεις βασικές τράπεζες της Ισλανδίας ( Landbanki, Kapthing και η Glitnir) πτώχευσαν. Η κωρόνα έχασε 85% της αξίας της έναντι του Ευρώ.
Στο τέλος του χρόνου η Ισλανδία κήρυξε πτώχευση.

Οι συνεχόμενες διαμαρτυρίες και ταραχές ανάγκασαν την κυβέρνηση να παραιτηθεί. Οι πρόωρες εκλογές του Απριλίου του 2009 ανέδειξαν στην κυβέρνηση έναν αριστερό συνασπισμό το οποίο καταδίκασε το νεοφιλελεύθερο οικονομικό σύστημα, αλλά αμέσως παραδόθηκε στις απαιτήσεις των δανειστών (μας θυμίζει κάτι;;;) και έπρεπε η Ισλανδία- να επιστρέψει συνολικά τρία και πλέον δισεκατομμύρια Ευρώ. Έπρεπε ο κάθε Ισλανδός τα επόμενα 15 χρόνια να πληρώνει 100 Ευρώ κάθε μήνα.

 Και φυσικά τα χρέη προς τους ιδιώτες τα φόρτωσαν στον λαό. 

 Αυτό ήταν και  η σταγόνα η οποία ξεχείλισε το ποτήρι.

Αυτό που συνέβη ήταν πρωτοφανές. Η γνώμη ότι οι Ισλανδοί πρέπει να πληρώνουν για τα λάθη των οικονομικών μονοπωλίων, ότι το σύνολο της χώρας πρέπει να πολιορκείται για αποπληρωμή ιδιωτικών χρεών, άλλαξε την σχέση μεταξύ πολιτών και πολιτικών θεσμών, γεγονός το οποίο τελικά οδήγησε την πολιτική ελίτ της Ισλανδίας να πάρει μέρος του εκλογικού σώματος.

Ο πρωθυπουργός Όλαφ Ραγκνάρ Γκρίμσον αρνήθηκε να επικυρώσει τον νόμο το οποίο ανάγκαζε τους πολίτες να σηκώσουν τα βάρη των Ισλανδών τραπεζιτών και συμφώνησε να συγκαλέσει δημοψήφισμα.

Φυσικά η διεθνής κοινότητα αύξησε την πίεση στην Ισλανδία. Η Βρετανία και η Ολλανδία απειλούσαν με σκληρή καταστολή η οποία θα οδηγούσε σε απομόνωση της χώρας. Όταν η Ισλανδία ετοιμαζόταν για δημοψήφισμα, το ΔΝΤ απειλούσε την χώρα να στερήσει οποιαδήποτε βοήθεια. Η Βρετανική κυβέρνηση απειλούσε να παγώσει τις καταθέσεις και τις αποταμιεύσεις των Ισλανδών.

Όπως έλεγε ο Γκρίμσον: «Μας έλεγαν αν δεν δεχθούμε τους όρους τους, θα γίνουμε η Κούβα του Βορρά. Ναι, αλλά αν συμφωνούσαμε θα γινόμασταν η Αϊτή του Βορρά».

Στο δημοψήφισμα του Μαρτίου του 2010 το 93% των Ισλανδών ψήφισαν κατά των πληρωμή των χρεών. Το ΔΝΤ πάγωσε τους δανεισμούς αμέσως.

 Αλλά η επανάσταση (για την οποία δεν έγραψε κανένα από τα ΜΜΕ, περιλαμβανομένου και του Euronews) δεν πτοήθηκε.
Με την υποστήριξη των οργισμένων πολιτών η κυβέρνηση ξεκίνησε έρευνες για αστικές και ποινικές ευθύνες κατά των υπευθύνων για την οικονομική κρίση. 

Η Ιντερπόλ εξέδωσε διεθνές ένταλμα σύλληψης για τον πρώην πρόεδρο της τράπεζας Kaupthing Σιγκιζμούντ Έϊναρδσον. Αλλά και πολλοί τραπεζίτες, εγκατέλειψαν εσπευσμένα την χώρα.

Όμως οι Ισλανδοί δεν σταμάτησαν εκεί: 

Αποφάσισαν να υιοθετήσουν νέο σύνταγμα, το οποίο θα απαλλάξει την χώρα από την δύναμη της Διεθνής οικονομίας και των εικονικών νομισμάτων.
Για να γραφτεί νέο σύνταγμα ο Λαός της Ισλανδίας εξέλεξε 25 άτομα μεταξύ 522 ενήλικων, οι οποίοι δεν ανήκαν σε κανένα από τα πολιτικά κόμματα του κατεστημένου.

 Οι αντιπρόσωποι αυτοί έπρεπε να είχαν προταθεί τουλάχιστον από 30 άτομα. Το έγγραφο γράφτηκε μέσα από το διαδίκτυο. Οι πολίτες μπορούσαν να κάνουν προτάσεις και σχόλια, βλέποντας με τα ίδια τους τα μάτια την διαμόρφωση του συντάγματος. 

Το σύνταγμα το οποίο τελικά γεννήθηκε μέσα από συμμετοχή των πολιτών, θα παρουσιαστεί στο κοινοβούλιο προς έγκριση μετά από τις επόμενες εκλογές.

Όσοι φοβούνται την χρεοκοπία ας ρίξουν μια ματιά στην Ισλανδία όπου μια μικρή χώρα με δύναμη και με σαφήνεια διακηρύσσει ότι ο Λαός τους είναι κυρίαρχος….
Αυτός είναι ο λόγος που η Ισλανδία δεν είναι στις ειδήσεις.

Άρση capital controls

Έτσι λοιπόν και μετά από όλα αυτά το υπουργείο Οικονομικών της Ισλανδίας ανακοίνωσετην Κυριακή ότι μέσα στην εβδομάδα αίρονται οι εναπομείναντες περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls) που βρίσκονται σε ισχύ από την οικονομική κρίση του 2008.

Ο πρωθυπουργός, Μπιάρνι Μπένεντικτσον δήλωσε πως το τελικό αυτό βήμα θα «δημιουργήσει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη» προς την ισλανδική οικονομία». Επίσης, όπως αναφέρει το Bloomberg, η ισλανδική οικονομία σημειώνει μεγάλη ανάπτυξη, την οποία βοηθά μια «έκρηξη» στον τουρισμό.