Η εξέλιξη των φαλαινών και των δελφινιών είναι μία από τις καλύτερα τεκμηριωμένες του ζωικού βασιλείου.
Τα είδη αυτά εξελίχτηκαν από χερσαίους προγόνους και μοιράζονται την καταγωγή με τα σύγχρονα οπληφόρα, σκεφτείτε τα ως "αγελάδες με άποψη".
Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε ότι σε δύσκολες στιγμές εξακολουθούν ενστικτωδώς να θεωρούν ότι η στεριά τους παρέχει ένα στοιχείο ασφάλειας. Έτσι σε περίπτωση τραυματισμού ή ασθένειας καταφεύγουν μεμονωμένα ή κατά ομάδες σε μία ρηχή θαλάσσια περιοχή.
Η συμπεριφορά όμως αυτή τους τοποθετεί σε επικίνδυνες καταστάσεις, σε περαιτέρω τραυματισμούς και εσωτερικές βλάβες που προκαλούνται από το μη υποστηριζόμενο βάρος του σώματος τους σε εσωτερικά όργανα αφού ας μην ξεχνάμε ότι το σώμα τους είναι σχεδιασμένο να επιπλέει και να κολυμπά και όχι να ακουμπάει στη ξηρά. Συχνά βλέπουμε λοιπόν ότι η επιλογή τους να καταφύγουν σε ρηχά νερά τους οδηγεί στο θάνατο.
Το ερώτημα είναι γιατί φαινομενικά υγιείς φάλαινες και δελφίνια ακολουθούν άρρωστα μέλη στην στεριά. Η απάντηση βρίσκεται στις κοινωνικές σχέσεις ανάμεσά τους που οδηγούν τα υγιή να ακολουθούν τους συντρόφους ή συγγενείς τους σε προσάραξη στην ξηρά και κατά συνέπεια στο θάνατο.
Ευτυχώς τα τελευταία 25 χρόνια έχουν αναπτυχτεί οι τεχνικές αξιολόγησης των ατόμων μιας μαζικής προσάραξης, η διάκριση των υγιών που πρέπει να μπουν στη θάλασσα κατά προτεραιότητα από τα άρρωστα, που είναι πιθανόν η αιτία της προσάραξης. Τα άρρωστα ή τραυματισμένα μετά τη μεταφορά τους ξανά στη θάλασσα συνήθως πεθαίνουν σε ώρες ή ημέρες.
Εχουμε μάθει πολλά για τα υπέροχα αυτά πλάσματα από την εποχή που ο Αριστοτέλης πρώτος αναρωτήθηκε ποια είναι η αιτία των μαζικών προσαράξεων. Δε θα σταματήσουμε ποτέ να τα βοηθάμε να βρουν το δρόμο ξανά για τη θάλασσα αλλά για την αιτία της προσάραξης τους, σε πολλές περιπτώσεις, μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε.
