" Σήμερον κρεμάται επι ξύλου "
Ιεροψάλτης Δημήτριος ΜιχάκηςΜεγάλη Πέμπτη ξημερώματα κάτω από τον Σταυρό του Κυρίου. Κύριε σώσον την Ελλάδα μας,
το Έθνος των Ελλήνων! Καλή Ανάσταση!
Τα γεγονότα της τελευταίας ημέρας της ζωής του Ιησού Χριστού στη Γη αναβιώνουν τη Μεγάλη Πέμπτη στην Εκκλησία μας.
Όπως αναφέρουν τα Ευαγγέλια, ο Χριστός θέλησε να δειπνήσει για τελευταία φορά με τους μαθητές του πριν θυσιαστεί για τη σωτηρία του ανθρώπου.
Πριν ξεκινήσει ο Μυστικός Δείπνος, που έγινε σε κάποιο σπίτι της Ιερουσαλήμ, ο Χριστός πήρε μια λεκάνη με νερό και έπλυνε τα πόδια των μαθητών του, μία ενέργεια που την εποχή εκείνη έκαναν οι δούλοι της εποχής. Με αυτόν τον τρόπο ήθελε να δείξει την ταπεινότητα την οποία θα πρέπει να επιδεικνύουν οι άνθρωποι απέναντι στους συνανθρώπους. Το γεγονός αυτό έχει λάβει στις μέρες μας το όνομα Ιερός Νιπτήρας.
«Λάβετε φάγετε τούτο εστί το σώμα μου»
Μετά την αποχώρηση του Ιούδα, ο Ιησούς παρέδωσε στους μαθητές του το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, προσφέροντας άρτο και κρασί, και λέγοντας «λάβετε φάγετε τούτο εστί το σώμα μου» και «πίετε έξ αυτού πάντες τούτο γαρ εστί το αίμα μου».
Μετά το πέρας του Μυστικού Δείπνου, ο Ιησούς και οι μαθητές του μετέβησαν στο Όρος των Ελαιών.
Εκεί ο Χριστός προσεύχεται στον Πατέρα του και τελικά συλλαμβάνεται από τους Ρωμαίους, με τη βοήθεια του Ιούδα.
Στον Εσπερινό της ημέρας έχουμε τη Σταύρωση του Θεανθρώπου. Διαβάζονται τα 12 Ευαγγέλια που περιγράφουν τα Άγια Πάθη. Μετά το 5ο Ευαγγέλιο, βγαίνει ο Εσταυρωμένος.
«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την γην κρεμάσας» ψάλλει ο ιερέας την ώρα που περιφέρει τον εσταυρωμένο Ιησού στον ναό για την αναπαράσταση της σταύρωσης.
Είναι η στιγμή, περίπου στις 9 το βράδυ, όπου σε όλες τις εκκλησίες της χώρας θα σβήσουν τα φώτα. Η πομπή της σταύρωσης υπό το αμυδρό φως των κεριών θα κινηθεί με αργό και σταθερό ρυθμό προς το κέντρο των ναών, διαπερνώντας το πλήθος των πιστών. Το Θείο πάθος σχεδόν κορυφώνεται…
Αυτός που στήριξε τη γη πάνω στο νερό χλευάζεται: «Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται, ο των Αγγέλων Βασιλεύς ψευδή πορφύρα περιβάλλεται, ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις ράπισμα κατεδέξατο – ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ. Λόγχη εκεντήθη ο Υιός της Παρθένου».
Η ελπίδα, ωστόσο, για το χαρμόσυνο γεγονός προκαλεί ανακούφιση: «Προσκυνούμεν Σου τα Πάθη, Χριστέ, δείξον ημίν και την ένδοξόν Σου Ανάσταση».
Στις εκκλησίες, όλο το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης μέχρι το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, παραμένουν κυρίως γυναίκες οι οποίες «μοιρολογούν», ψάλλοντας ύμνους, τον Χριστό.
Σε πολλά μέρη, προετοιμάζουν τον στολισμό του Επιταφίου κατά τη διάρκεια της νύχτας αυτής.
Στα σπίτια των Χριστιανών, τη Μεγάλη Πέμπτη, βάφονται τα κόκκινα αβγά. Για αυτόν τον λόγο, η ημέρα λέγεται και Κόκκινη Πέμπτη ή Κοκκινοπέφτη.
Εκτός από τα αβγά, τη μέρα αυτή φτιάχνονται τα πασχαλινά κουλούρια και τα τσουρέκια. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, οι χριστιανοί κρεμούν κόκκινα πανιά στα παράθυρα των σπιτιών τους.
Όπως αναφέρουν τα Ευαγγέλια, ο Χριστός θέλησε να δειπνήσει για τελευταία φορά με τους μαθητές του πριν θυσιαστεί για τη σωτηρία του ανθρώπου.
Πριν ξεκινήσει ο Μυστικός Δείπνος, που έγινε σε κάποιο σπίτι της Ιερουσαλήμ, ο Χριστός πήρε μια λεκάνη με νερό και έπλυνε τα πόδια των μαθητών του, μία ενέργεια που την εποχή εκείνη έκαναν οι δούλοι της εποχής. Με αυτόν τον τρόπο ήθελε να δείξει την ταπεινότητα την οποία θα πρέπει να επιδεικνύουν οι άνθρωποι απέναντι στους συνανθρώπους. Το γεγονός αυτό έχει λάβει στις μέρες μας το όνομα Ιερός Νιπτήρας.
«Λάβετε φάγετε τούτο εστί το σώμα μου»
Μετά την αποχώρηση του Ιούδα, ο Ιησούς παρέδωσε στους μαθητές του το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, προσφέροντας άρτο και κρασί, και λέγοντας «λάβετε φάγετε τούτο εστί το σώμα μου» και «πίετε έξ αυτού πάντες τούτο γαρ εστί το αίμα μου».
Μετά το πέρας του Μυστικού Δείπνου, ο Ιησούς και οι μαθητές του μετέβησαν στο Όρος των Ελαιών.
Εκεί ο Χριστός προσεύχεται στον Πατέρα του και τελικά συλλαμβάνεται από τους Ρωμαίους, με τη βοήθεια του Ιούδα.
Στον Εσπερινό της ημέρας έχουμε τη Σταύρωση του Θεανθρώπου. Διαβάζονται τα 12 Ευαγγέλια που περιγράφουν τα Άγια Πάθη. Μετά το 5ο Ευαγγέλιο, βγαίνει ο Εσταυρωμένος.
«Σήμερον κρεμάται επί ξύλου ο εν ύδασι την γην κρεμάσας» ψάλλει ο ιερέας την ώρα που περιφέρει τον εσταυρωμένο Ιησού στον ναό για την αναπαράσταση της σταύρωσης.
Είναι η στιγμή, περίπου στις 9 το βράδυ, όπου σε όλες τις εκκλησίες της χώρας θα σβήσουν τα φώτα. Η πομπή της σταύρωσης υπό το αμυδρό φως των κεριών θα κινηθεί με αργό και σταθερό ρυθμό προς το κέντρο των ναών, διαπερνώντας το πλήθος των πιστών. Το Θείο πάθος σχεδόν κορυφώνεται…
Αυτός που στήριξε τη γη πάνω στο νερό χλευάζεται: «Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται, ο των Αγγέλων Βασιλεύς ψευδή πορφύρα περιβάλλεται, ο περιβάλλων τον ουρανόν εν νεφέλαις ράπισμα κατεδέξατο – ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας τον Αδάμ. Λόγχη εκεντήθη ο Υιός της Παρθένου».
Η ελπίδα, ωστόσο, για το χαρμόσυνο γεγονός προκαλεί ανακούφιση: «Προσκυνούμεν Σου τα Πάθη, Χριστέ, δείξον ημίν και την ένδοξόν Σου Ανάσταση».
Στις εκκλησίες, όλο το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης μέχρι το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής, παραμένουν κυρίως γυναίκες οι οποίες «μοιρολογούν», ψάλλοντας ύμνους, τον Χριστό.
Σε πολλά μέρη, προετοιμάζουν τον στολισμό του Επιταφίου κατά τη διάρκεια της νύχτας αυτής.
Στα σπίτια των Χριστιανών, τη Μεγάλη Πέμπτη, βάφονται τα κόκκινα αβγά. Για αυτόν τον λόγο, η ημέρα λέγεται και Κόκκινη Πέμπτη ή Κοκκινοπέφτη.
Εκτός από τα αβγά, τη μέρα αυτή φτιάχνονται τα πασχαλινά κουλούρια και τα τσουρέκια. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, οι χριστιανοί κρεμούν κόκκινα πανιά στα παράθυρα των σπιτιών τους.
