Το Σάββατο 23 Ιουνίου οι οργανώσεις των Τσάμηδων διοργανώνουν πορεία που θα κατευθυνθεί προς τα ελληνικά σύνορα, στην διάβαση Μαυροματίου. Η πορεία θα ξεκινήσει από το μνημειακό συγκρότημα, για τα θύματα της γενοκτονίας των από τους… Έλληνες, όπως ισχυρίζονται, που έχουν ανεγείρει έξω από το χωριό Τζάρα, στα νότια των Αγίων Σαράντα.
Μετά το τέλος των εκδηλώσεων εκεί, θα πορευθούν συντεταγμένοι με σημαίες και συνθήματα προς το Μαυρομάτι. Και άλλες φορές στο παρελθόν έχουν πραγματοποιηθεί τέτοιες πορείες. Συγκεντρώνουν μερικές χιλιάδες άτομα, οπαδούς των Τσάμικων κομμάτων και μέλη διαφόρων ακροδεξιών, ανθελληνικών οργανώσεων. Οι πορείες αυτές πάντα δείχνουν επαγγελματική οργάνωση. Συνήθως παρευρίσκεται ο Τούρκος πρέσβης στα Τίρανα. Οι οργανωτές, είναι γνωστό, πως διατηρούν εξαιρετικές σχέσεις με την Τουρκία από την οποία λαμβάνουν βοήθεια σε χρήμα, οργάνωση και υποδομές. Η Τουρκία εξ άλλου δεν κρύβει την εύνοιά της προς αυτούς. Υπόλογη η ίδια για γενοκτονίες και εγκλήματα πολέμου προσπαθεί με κάθε τρόπο να δείξει πως αυτοί που την κατηγορούν τα ίδια έκαναν. Αυτή την χρονιά οι διοργανωτές δηλώνουν πως δεν θα αρκεστούν στην πορεία προς τον συνοριακό σταθμό, στο Μαυρομάτι, αλλά θα περάσουν και θα κατευθυνθούν προς την Ηγουμενίτσα. Οι κάτοικοι της Θεσπρωτίας όμως και αυτοί έχουν πλέον δραστηριοποιηθεί σε μία οργάνωση «των θυμάτων από τις θηριωδίες των μουσουλμάνων Τσάμηδων» και διοργανώνουν αντι-διαδήλωση απέναντι στους θύτες τους που παρουσιάζονται σαν θύματα.
Η υπόθεση των Τσάμηδων
Ο γεωγραφικός χώρος της καλούμενης Τσαμουριάς (αλβ. Camerie) ταυτίζεται εν πολλοίς με τον νομό Θεσπρωτίας, περιλαμβάνει όμως και τμήμα του νότου της αλβανικής επικράτειας, νοτίως των Αγίων Σαράντα με επίκεντρο το χωριό Κονίσπολη. Από αιώνων οι ιδιοκτησίες ήσαν κυρίως τιμάρια. Οι τιμαριώτες ιδιοκτήτες εξισλαμίστηκαν, κυρίως στις αρχές του 17ου αιώνα.
Μετά την απελευθέρωση της περιοχής από τον τουρκικό ζυγό η Ελληνική Πολιτεία κατέστησε στους μεγαλοϊδιοκτήτες σαφές πως θα κρατούσαν σημαντικό τμήμα της περιουσίας των. Όμως η Ελλάς είναι ευνομούμενη πολιτεία και όπως στην Θεσσαλία μεγαλοτσιφλικάδες και κολίγοι δεν μπορούν να συνεχίσουν να υπάρχουν. Με δεδομένο εξ άλλου της άφιξης πολλών προσφύγων εξ ανατολών.
Τότε οι οικογένειες αυτές των τιμαριωτών έγιναν εύκολα όργανα της ιταλικής προπαγάνδας της εποχής εκείνης που σχεδίαζε μια Αλβανία ιταλικό προτεκτοράτο και βάση για περεταίρω διείσδυση στα Βαλκάνια. Κάτι το οποίο είδαμε να υλοποιείται επί Μουσολίνι, στον Β’ Π.Π.
Κατά την ιταλική επίθεση κατά της Ελλάδος οι Τσάμηδες, οργανωμένες σε ένοπλα τμήματα και με βάση ως πολιτικό όργανο την K.S.I.L.I.A. (Εθνική Αλβανική Επιτροπή) ακολούθησαν τις ιταλικές δυνάμεις από την πρώτη είσοδό τους στον ελληνικό χώρο, στις 28.10.1940. Μάλιστα κατά την ελληνική αντεπίθεση και ανακατάληψη των περιοχών αυτών οι Τσάμηδες παρέδωσαν στις φλόγες την Ηγουμενίτσα.
Μετά την γερμανική επίθεση και την κατοχή της Ελλάδος από τις δυνάμεις του άξονος, οι Τσάμηδες σε ένοπλα σώματα και με πολιτικό θεσμικό όργανο την KSILIA έδρασαν στο πλευρό των ιταλικών και των γερμανικών δυνάμεων. Η δράση τους είχε καθαρά χαρακτήρα εθνοκάθαρσης με βαρύτατα εγκλήματα πολέμου κατά του ελληνικού πληθυσμούς. Εκτελέσεις, βιασμοί, εμπρησμοί αρπαγές και κλίμα τρομοκράτησης ήσαν οι δραστηριότητές τους, παραπλήσιες με αυτές των ομάδων «Στέπαν Μπαντέρα» στην Ουκρανία. Να σημειωθεί πως δεν έχει βρεθεί καμία τάση αντίδρασης σε αυτές τις φρικαλεότητες από μερίδα ή έστω από μεμονωμένους Τσάμηδες. Όλοι ομόφωνα συντάχθηκαν με αυτά.
Με το τέλος του Β’ Π.Π. εγκατέλειψαν την Θεσπρωτία ακολουθώντας τους προστάτες τους ναζί πέρασαν σε αλβανικό έδαφος. Ήξεραν ή πίστευαν πως πλέον θα ήσαν υπόλογοι για όλα τα εγκλήματα που είχαν διαπράξει και η οργή του λαού θα τους κυνηγούσε.
Τα ειδικά δικαστήρια εγκλημάτων πολέμου που συνεστήθησαν τους καταδίκασαν ερήμην και οι περιουσίες τους δημεύθηκαν. Σε όλη την Ευρώπη, πληθυσμιακές ομάδες που συνεργάστηκαν με τους κατακτητές και εστράφησαν κατά της πατρίδας των είχαν ακριβώς την ίδια τύχη. Στην Τσεχία οι γερμανόφωνοι Σουδήτες, στην Ουκρανία οι ομάδες Στέπαν Μπαντέρα, στο Βέλγιο, στην Γαλλία. Παντού συνέβη το ίδιο. Στην Αλβανία του Χότζα επίσης οι επικεφαλείς των Τσάμηδων εκτελέστηκαν ως συνεργάτες των κατακτητών.
Τα τελευταία χρόνια έχει εφευρεθεί από τους Τσάμηδες ο εντελώς ανυπόστατος ισχυρισμός πως οι Έλληνες διέπραξαν γενοκτονία σε αυτούς. Κοντά στο χωριό Τζάρα, νοτίως των Αγίων Σαράντα έχουν δημιουργήσει ένα μνημειακό συγκρότημα όπου πραγματοποιούν επετειακούς εορτασμούς και πορείες προς την ελληνική μεθοριακή διάβαση Μαυροματίου. Όλη αυτή η ιστορία είναι κατασκευασμένη και δεν έχει ίχνος αλήθειας. Τα ονόματα των θυμάτων που παρουσιάζουν έχουν πεθάνει εντός της αλβανικής επικράτειας από επιδημία τύφου και όχι από γενοκτονία που διέπραξαν οι Έλληνες, όπως ισχυρίζονται.
Πιστεύω πως οι ισχυρισμοί της Αλβανίας για καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Τσάμηδων από την Ελλάδα δεν μπορούν να έχουν καμία τύχη. Όλες οι περιπτώσεις σε διάφορες χώρες της Ευρώπης έτυχαν της ίδιας αντιμετώπισης. Το ερώτημα όμως είναι ποια δικαίωση θα έχουν όλα τα θύματα των Τσάμηδων στην Θεσπρωτία. Αναγνώριση και συγγνώμη από τους θύτες Τσάμηδες στα θύματά τους και κάποια έστω συμβολική αποζημίωση.
Δημήτρης Περδίκης